Eşsiz Tasarımın Sırrı: Perçinleme Hakkında 23 Gerçek
Perçinleme işlemi, her Airstream seyahat karavanının üzerine inşa edildiği yapı taşını oluşturur. Eski Mısırlılardan beri kullanılan ve zaman içinde kendini kanıtlamış bir teknoloji olan perçinleme işlemini; Airstream’in kurucusu Wally Byam, üzerine yenilikçi ürünler inşa edebileceği bir temel olarak gördü. Hazırsanız Airstream’in eşsiz tasarımın arkasındaki bu temelin köklerine birlikte inelim.
Perçinleme her türlü inşa işleminde kullanılır. Günümüzde metal, en yaygın perçinlenen malzemedir. Ancak ahşap, kil ve hatta kumaş bile perçinlenebilir. Perçinleme basit bir işlemdir:
- Takmak istediğiniz iki şeyin içinden bir delik açın.
- Perçini -küçük, mantar şeklinde bir metal parçası- delikten geçirin.
- Yuvarlak ucu sıkıca tutarken perçinin gövde tarafını çekiçleyin.
Çekiç kuvvetiyle gövde çöker ve iki parçayı birbirine sıkıştırır.
Evet, dediğimiz gibi basit bir işlem; ancak sonuç oldukça güçlü ve kalıcıdır. Bu nedenle perçinleme işlemi Airstream’in yapımında her zaman tercih edilen bağlantı elemanı olmuştur. Bir Airstream oluşturmak ortalama 350 saat ve 3.000 perçinleme işlemi gerektirir. Çoğu kez normal bir karavanın inşası için harcanan süre bir Airstream için harcanan sürenin %10’u bile değildir.
İşte perçinleme hakkında bilmediğiniz 25 gerçek:
- İlk perçinler 5.000 yıl önce Eski Mısır’da ortaya çıkmış ve kil kavanozlara kulp takmak için kullanılmıştır.
- Antik Romalılar zamanında da perçinler inşaatlarda yaygın olarak kullanılırdı.
- Yedinci yüzyılda Vikingleri perçinlerden uzun teknelerinin tahtalarını tutturmak için faydalandılar.
- 19. yüzyılın ortalarına gelindiğinde metal teknolojisindeki gelişmeler modern perçinleme çağının başlangıcını işaret ediyordu. Perçinleme; metal aletlerin, binaların ve araçların yapımında birincil yöntem haline geldi.
- Dövme demir, çelik ve alüminyum, nispeten yumuşak bileşimleri nedeniyle en yaygın perçinlenen metallerdir.
- Dökme demirin perçinlenmesi imkansızdır çünkü yeterince esnek değildir.
- Cıvatalar ve kaynak işlemi, metali birbirine tutturmanın diğer iki yoludur ve her birinin kullanım alanı vardır. Cıvatalar demonte edilebildikleri için daha çok yönlüdür. Kaynak daha verimli, daha hafif ve çok yönlüdür çünkü birçok konfigürasyonda çeşitli şekillerde uygulanabilir. Kaynağın dezavantajı, birleştirilen metallerin hücresel yapısını etkilemesi ve istenmeyen iç gerilim yaratabilmesidir. Perçinli bağlantılar daha esnektir ve sıcaklık değişimlerine karşı dayanıklıdır.
- Perçinin ilk yaygın ve modern uygulaması kazan yapımında olmuştur.
- Gemi inşa endüstrisi erken dönemdeki başarısının çoğunu perçinleme işlemine borçludur. 1830-1940 yılları arasında deniz trafiğindeki büyük artışlar perçin kullanımını artırmıştır.
- İki tür perçinleme vardır: sıcak ve soğuk. Soğuk perçinleme en çok küçük perçinler gerektiğinde kullanılır (Airstream seyahat karavanında olduğu gibi). Sıcak perçinler tipik olarak daha büyüktür ve gemiler, kazanlar ve buharlı motorlar gibi büyük ölçekli yapılarda kullanılır.
- 1800’lerin ortalarına gelindiğinde perçinler mimari binaların yapımında kullanılmaya başlandı. Demir kirişler birbirine perçinlenerek süper güçlü yapılar oluşturuldu ve günümüzün gökdelenlerinin önü açıldı.
- Sanat ve mimari de perçini en az endüstri kadar kullandı. Paris’teki Eyfel Kulesi 1887 yılında inşa edildiğinde dünyanın en yüksek yapısıydı. Yüksekliği 1.063 feet olan kule, 2,5 milyon perçinle birbirine perçinlenmiş 18.038 parçadan oluşuyordu.
- Perçinlerin tarih boyunca kullanıldığı diğer önemli yapılar arasında Golden Gate Köprüsü (1,2 milyon perçin), Sydney Liman Köprüsü (6 milyon perçin) ve RMS Titanic (3 milyon perçin) sayılabilir.
14. Rosie the Riveter, İkinci Dünya Savaşı’nın popüler, kültürel bir simgesiydi. Milyonlarca erkek savaşmaya gittiğinde, fabrikalar savaş çabalarına yardımcı olmaları için kadınları istihdam etmeye başladı. Giderek daha fazla kadın, askeri ekipman ve uçak yapımında çalıştığı için Rosie the Riveter feminizmin sembolü haline geldi.
15. 20 Mayıs 1873’te Levi Strauss bakır perçinli kot pantolonu için patent aldı. Perçinler, pantolonu ortak stres noktalarında güçlendirmeyi amaçlıyordu. Levis bugüne kadar 200 milyon çiftten fazla bakır perçinli kot pantolon sattı.
16. İkinci Dünya Savaşı dönemindeki birçok tank, bu yapım yönteminde zayıflıklar bulunana kadar birbirine perçinlenmişti. Savaş alanından elde edilen kanıtlar, büyük bir merminin tanka isabet etmesi halinde perçinlerin gevşeyebileceğini göstermiştir. Gevşeyen perçinler küçük mermilere dönüşerek tankın içinde savruluyor ve askerlerin yaralanmasına neden oluyordu.
17. Bazı davulcular, normal zillerden farklı olarak üzerlerinde birkaç perçin bulunan özel cızırtı zilleri kullanır. Vurulduğunda cızırdayan zillerin sesi daha yüksek ve keskin olur.
18. Perçin takmak için kullanılan eski tekniklerde “bouterolle” adı verilen özel bir alete çekiçle vurulurdu. Bu fincan şeklindeki alet, perçinin çekiçle vurulan ucunun diğer ucuyla aynı mantar şekline dönüşmesine yardımcı olurdu.
19.Jackson Center, Ohio’daki Airstream fabrikasında, iki kişilik perçinleme ekipleri hassas ve koordineli bir dans içinde çalışır. Bir kişi alüminyum kabuğun dış tarafında, diğeri ise iç tarafında çalışıyor. Daha sonra teker teker açılan delikler boyunca ilerleyerek perçinleri yerleştiriyor ve çakıyorlar.
- Pnömatik aletlerin ortaya çıkması perçinlemeyi daha verimli hale getirdi. Günümüzde perçinleme işlemi, saniyede birçok kez ateş ederek perçin başını nihai mantar şekline sokan, hava ile çalışan özel perçinleme tabancaları ile yapılmaktadır.
21.Her Airstream Travel Trailer’ın duvarlarında, döşemelerinde ve hatta bazı iç donanımlarında ortalama 3.000 perçin bulunur.
22. Modern perçinlerin birçok farklı türü vardır. Bir Airstream gövdesinin alüminyum panellerini birbirine bağlayan perçinlere, adını baş kısmını şekillendiren “bükme” işleminden alan “kova perçin” denir.
23. “Perçin” kelimesinin kökeni Orta İngilizce ve Eski Fransızca’da bir şeyi sabitlemek veya perçinlemek anlamına gelen “river” kelimesine dayanmaktadır.